Галоўная / Навiны / Навiны рэспублiкi
28.01.2021

Інфраструктура ядзернай бяспекі ў Беларусі ствараецца з улікам міжнародных падыходаў - Дзяржатамнагляд

27 студзеня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Інфраструктура ядзернай і радыяцыйнай бяспекі ў Беларусі ствараецца з улікам міжнародных падыходаў, заявіла начальнік Дэпартамента па ядзернай і радыяцыйнай бяспецы Міністэрства па надзвычайных сітуацыях (Дзяржатамнагляд) Вольга Лугаўская сёння на брыфінгу ў прэс-цэнтры БЕЛТА.

"Фарміраванне рэгулюючай інфраструктуры ідзе на падставе міжнародных падыходаў. Гэта значыць існуе шэраг нарматыўных тэхнічных і кіруючых дакументаў па лініі МАГАТЭ, якія расказваюць, якія дакументы і інфраструктурныя элементы павінны быць падрыхтаваны ў краіне", - адзначыла Вольга Лугаўская.

Адзін з ключавых дакументаў МАГАТЭ - спецыяльная інструкцыя па бяспецы "Стварэнне інфраструктуры бяспекі для ядзерна-энергетычнай праграмы" (SSG-16). Там тлумачыцца, якія этапы павінна прайсці краіна, каб інфраструктура ядзернай і радыяцыйнай бяспекі была сфарміравана.

Пасля ўступлення Беларусі ў клуб краін, якія эксплуатуюць АЭС, дзяржава прымае ўдзел у рэалізацыі глабальнага рэжыму ядзернай бяспекі. Як удакладніла Вольга Лугаўская, гэта азначае, што краіна павінна далучыцца да міжнародных дагаворна-прававых дакументаў, такіх як канвенцыі і кодэксы паводзін. Беларусь з'яўляецца дагаворным бокам шэрага канвенцый і пагадненняў, уключаючы Дагавор аб нераспаўсюджванні ядзернай зброі, Канвенцыю аб ядзернай бяспецы, Аб'яднаную канвенцыю аб бяспецы абыходжання з адпрацаваным палівам і аб бяспецы абыходжання з радыеактыўнымі адходамі, Кодэкс паводзін па ажыццяўленні бяспекі і захаванасці радыеактыўных крыніц і інш.

Акрамя таго, краіна павінна прыняць усёабдымны комплекс норм ядзернай бяспекі, стварыць нацыянальную інфраструктуру ажыццяўлення бяспекі.

Кансультант Дзяржатамнагляду Алег Собалеў звярнуў увагу, што ў 2008 годзе, калі было прынята рашэнне аб будаўніцтве АЭС, Беларусь ужо была дагаворным бокам шэрага міжнародных канвенцый і пагадненняў, якія закранаюць пытанні ядзернай бяспекі. Непасрэдна Дзяржатамнагляд адказвае за выкананне Канвенцыі аб ядзернай бяспецы, Аб'яднанай канвенцыі аб бяспецы абыходжання з адпрацаваным палівам і радыеактыўнымі адходамі, пагаднення паміж Беларуссю і МАГАТЭ ў сувязі з Дагаворам аб нераспаўсюджванні ядзернай зброі. Як растлумачыў Алег Собалеў, далучэнне да гэтых канвенцый звязана з выкананнем шэрага ўнутраных абавязацельстваў, напрыклад стварэннем незалежнага рэгулюючага органа.

З улікам абавязацельстваў Беларусі ў рамках Канвенцыі аб ядзернай бяспецы апошні даклад аб выкананні гэтай канвенцыі краіна падрыхтавала ў 2019 годзе, даклад па Аб'яднанай канвенцыі аб бяспецы абыходжання з адпрацаваным палівам і радыеактыўнымі адходамі - у 2020 годзе. У адпаведнасці з устаноўленай працэдурай краіны, якія ратыфікавалі канвенцыі, вывучаюць нацыянальныя даклады іншых дагаворных бакоў, фармулююць пытанні да іх, а таксама даюць адказы на пытанні, што паступілі да іх уласнага даклада. Даклады рыхтуюцца па выніках трохгадовага цыкла.

Да апошняга даклада Беларусі аб выкананні Канвенцыі аб ядзернай бяспецы паступіла 239 пытанняў (больш толькі ў Фінляндыі, Расіі і Кітая). "Гэта сведчыць аб вельмі вялікай цікавасці прафесійнай міжнароднай супольнасці да бягучага этапу рэалізацыі беларускай ядзерна-энергетычнай праграмы", - адзначыў Алег Собалеў і дадаў, што беларускі бок адказаў на ўсе пытанні, якія паступілі.

Што датычыцца аб'яднанай канвенцыі, то Беларусь цяпер вывучае даклады іншых краін, каб задаць свае пытанні.

Па выніках разгляду нацыянальных дакладаў па канвенцыях абазначаюцца выклікі, з якімі краінам трэба папрацаваць у бліжэйшы трохгадовы цыкл, а таксама прыклады паспяховай работы, якія могуць запазычыць іншыя краіны.

Вольга Лугаўская таксама нагадала, што цяпер Дзяржатамнагляд рыхтуецца да прыняцця рашэння аб выдачы ліцэнзіі на эксплуатацыю БелАЭС. Перад гэтым пройдуць грамадскія слуханні.-0-