У Беларусі жывуць больш за 70 тыс. ліквідатараў наступстваў чарнобыльскай катастрофы

26 красавіка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. У Беларусі пражываюць больш за 70 тыс. ліквідатараў наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, больш за 1 млн мірных жыхароў пацярпелі ад наступстваў катастрофы. Аб гэтым БЕЛТА паведамілі ў Міністэрстве працы і сацыяльнай абароны.

"Ліквідатарам прадастаўляецца сацыяльная падтрымка ў залежнасці ад перыяду іх удзелу ў работах па ўстараненні наступстваў аварыі, а таксама ад узроўню радыеактыўнага забруджвання тэрыторыі, на якой праводзіліся такія работы. Самыя значныя льготы прадугледжаны для тых з іх, хто захварэў і перанёс прамянёвую хваробу, стаў інвалідам у выніку катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, а таксама для грамадзян, якія прымалі ўдзел у работах па ліквідацыі наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС у зоне эвакуацыі (адчужэння)", - дадалі ў Мінпрацы.

Сярод істотных ільгот у працоўнай сферы: пераважнае права на пакіданне на рабоце пры скарачэнні колькасці або штату работнікаў; прадастаўленне 14 дзён сацыяльнага водпуску на працягу года без захавання зарплаты; права выбару работнікам зручнага часу водпуску. "Названая гарантыя прадастаўляецца таксама работнікам, эвакуіраваным, адселеным, самастойна выехаўшым з тэрыторыі радыеактыўнага забруджвання з зоны эвакуацыі (адчужэння), зоны першачарговага адсялення і зоны наступнага адсялення, за выключэннем тых, хто прыбыў у названыя зоны пасля 1 студзеня 1990 года", - удакладнілі ў Мінпрацы.

У ведамстве нагадалі асаблівасці рэгулявання працы работнікаў на тэрыторыі радыеактыўнага забруджвання. Гэта 35-гадзінны рабочы тыдзень; сутачныя ў павышаных памерах для часова накіраваных або камандзіраваных; павышаная працягласць працоўнага водпуску (без уліку дадатковага водпуску за работу са шкоднымі і (або) небяспечнымі ўмовамі працы); водпуск па цяжарнасці і родах жанчынам з 27 тыдняў цяжарнасці працягласцю 146 каляндарных дзён (у выпадку ускладненых родаў або нараджэння двух і больш дзяцей - 160 каляндарных дзён) незалежна ад колькасці дзён, фактычна выкарыстаных да родаў.

Медыцынскім, фармацэўтычным, педагагічным работнікам, работнікам культуры, спецыялістам сельскай гаспадаркі, ЖКГ, ветэрынарам, работнікам і спецыялістам сістэмы спажыўкааперацыі, якія заключылі кантракт пасля 31 снежня 2012 года тэрмінам на 5 гадоў на работу ў арганізацыях, размешчаных у зонах з правам на адсяленне і наступнага адсялення, выплачваецца аднаразовая выплата: пры заключэнні першага кантракта тэрмінам на 5 гадоў - 200 базавых велічынь; пры заключэнні другога кантракта тэрмінам на 5 гадоў пасля 5 гадоў работы на ўмовах першага пяцігадовага кантракта - 300 базавых велічынь.

Грамадзяне, якія пацярпелі ад катастрофы на ЧАЭС або ад іншых радыяцыйных аварый або пастаянна (пераважна) пражываюць на тэрыторыі радыеактыўнага забруджвання ў зоне наступнага адсялення і ў зоне з правам на адсяленне, могуць прэтэндаваць на павышаны памер дапамогі па доглядзе дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў - 150 працэнтаў.

Права на пенсію на 10 гадоў раней за дасягненне агульнаўстаноўленага пенсійнага ўзросту прадастаўлена: ліквідатарам, якія працавалі ў межах 10-кіламетровай зоны ў 1986 годзе або не менш за 10 сутак у 1987 годзе; якія захварэлі і перанеслі прамянёвую хваробу, інвалідам з прычыны катастрофы на ЧАЭС.

Пенсія на пяць гадоў раней за дасягненне агульнаўстаноўленага пенсійнага ўзросту прадугледжана ліквідатарам, якія былі заняты на работах у 1986-1987 гадах у межах зоны эвакуацыі (акрамя занятых у 10-кіламетровай зоне) пры наяўнасці інваліднасці (незалежна ад прычыны).

Асаблівы парадак вылічэння пенсій па інваліднасці і ў выніку страты карміцеля дзейнічае для асоб, якія сталі інвалідамі з-за калецтва або захворвання, выкліканага катастрофай на ЧАЭС, і сем'яў, якія страцілі карміцеля ў выніку названых прычын. У выглядзе пенсій па інваліднасці і з прычыны страты карміцеля ім кампенсуецца страчаны ў сувязі з інваліднасцю або стратай карміцеля даход.

"У красавіку гэтага года сярэднія памеры пенсій па інваліднасці і з прычыны страты карміцеля ў выніку катастрофы на ЧАЭС склалі адпаведна Br1103,7 і Br1275,9 (сярэдні памер такіх пенсій на агульных падставах складае адпаведна Br409,3 і Br327,2)", - прывялі лічбы ў Мінпрацы.

Пералік прэферэнцый і льгот (у залежнасці ад панесенага ў выніку катастрофы ўрону) таксама ўключае льготнае вылічэнне часу работы па эксплуатацыі ЧАЭС, а таксама ў зонах эвакуацыі, першачарговага адсялення і наступнага адсялення, надбаўкі і павышэння да пенсій; назначэнне сацыяльных пенсій і розныя дзяржаўныя сацыяльныя льготы (скідкі на лякарствы, бясплатнае пратэзаванне і да т.п.).