Выступленне Прэзідэнта Беларусі А.Р.Лукашэнкі на цырымоніі ўскладання вянкоў і кветак да манумента Перамогі ў рамках патрыятычнай акцыі "Беларусь памятае!" 9 мая 2024 г.Дарагія суайчыннікі, госці Беларусі! Паважаныя ветэраны і доблесныя воіны!Амаль восемдзесят гадоў таму крывавы смерч самай страшнай у гісторыі вайны быў спынены ахвярным подзвігам савецкіх людзей. Гэты факт навек замацаваны на руінах Рэйхстага і ў акце аб безагаворачнай капітуляцыі фашысцкай Германіі.Германская ваенная машына разбілася аб небывалы гераізм і мужнасць нашых бацькаў, дзядоў і прадзедаў. Доўгія чатыры гады на фронце і ў тыле кавалася Вялікая Перамога. На барацьбу з ворагам стаў і стары і малы.
Заплаціўшы за свабоду мільёнамі жыццяў сваіх сыноў і дачок, наша вялікая Радзіма - Савецкі Саюз - выратавала тады чалавецтва ад заняволення, а асобныя народы - ад поўнага знішчэння.
Сёння мы ганарымся нашымі продкамі, ветэранамі-пераможцамі. Мы славім іх подзвіг і, стоячы ля Вечнага агню, даём клятву, што зробім усё, каб памяць аб іх захаваць у вяках. Запомніце: мы прыходзім сюды, каб не паўтарылася страшнае мінулае. Забудзем гэта мінулае, перастанем прыходзіць да помнікаў - яно прыйдзе да нас. І помніце чалавецтвам зроблены вывад: як ты ставішся да памяці сваіх продкаў, асабліва тых, хто падарыў табе жыццё і свабоду, так і да цябе будучыя пакаленні будуць ставіцца. Мы не вечныя, мы смертныя. Запомніце, калі ласка: прыходзьце да помнікаў, да Вечнага агню, ціха і спакойна, без усялякай арганізаванасці, можна без кветак. Помніце і кланяйцеся тым, хто падарыў нам свабоду, калі мы не хочам ваяваць.Мы даём наказ дзецям і ўнукам свята берагчы праўду аб той вайне як найвышэйшую каштоўнасць. Для нас яна сімвал непарыўнай сувязі пакаленняў, адна з асноў духоўнага адзінства і з'яднанасці народа.
Вялікая Перамога - галоўны і ключавы момант у гісторыі адраджэння і станаўлення беларускай нацыі. Яе ўрокі даюць магчымасць сёння, помнячы і ведаючы мінулае, зазірнуць у будучае. А жыццялюбства і творчая энергія пакалення пераможцаў, якое аднавіла краіну з руін, з'яўляюцца прыкладам таго, як мы павінны жыць і працаваць.
Беларусі патрэбны мір. Заўтра, праз год, заўсёды. Нам важна выстаяць і не даць сябе ўцягнуць у канфлікты. Час выбраў нас. Выбраў, каб мы захавалі незалежнасць нашай зямлі і ўсё створанае многімі пакаленнямі да нас. Усё, чым мы разам ганарымся і чым захапляемся.Для гэтага развіваем эканоміку, умацоўваем абарону і выхоўваем моладзь патрыётамі. Захоўваем мір і дабрабыт на роднай зямлі так, як завяшчалі нам продкі.Вялікая Перамога, якую яны заваявалі, усяляе ў нас веру, што беларусы ў сілах усё пераадолець і выстаяць.Гонар і слава воінам-пераможцам! Гонар і слава нашым дарагім ветэранам! Вечная памяць загінулым на полі бою, закатаваным у фашысцкіх засценках і канцлагерах.(Мінута маўчання пад удары метранома.)
Май пераможнага 1945 года прынёс чалавецтву бясцэнны мір. Аднак яго каштоўнасць не ўсім спадабалася. Нашы былыя саюзнікі ў ролі аднаасобных пераможцаў гітлераўскай Германіі бачылі толькі сябе.
Як і ў пачатку саракавых, Захад гатовы на здзелку з любым злом, каб захаваць панаванне.Жахлівы вопыт апалагетаў пераможанага Трэцяга рэйха ўжо знайшоў там сваіх паслядоўнікаў. Ён атрымаў новае прачытанне і прыгожую абгортку. Нацысты нашых дзён ужо не ходзяць у ботах і чорных кашулях, а дзейнічаюць танчэй і вераломней.Без усякага сораму ў Еўропе славяць і вітаюць эсэсаўцаў і нацыяналістаў усіх масцей. Ім апладзіруюць стоячы кіраўнікі дзяржаў, забыўшы вынікі Нюрнбергскага працэсу. Без аглядкі на гісторыю, мараль і права яны зноў пачалі нацкоўваць краіны і народы. Для гэтага рэанімавалі ідэі і метады нацыстаў.
Дыялог і супрацоўніцтва адхіляюцца з парога, а ў аснову ўсяго ставіцца матэрыяльная выгада, багацце. Сёння мы гэта бачым на прыкладзе падзей ва Украіне, Сірыі, сектары Газа і іншых гарачых кропках планеты. Кожны дзень па ўсім свеце гінуць тысячы і тысячы людзей. Яшчэ больш застаюцца без прытулку, жывуць у нечалавечых умовах, пакутуюць ад голаду і смагі. Над палямі былых бітваў зноў грымяць выбухі, пахне порахам і гіне мірнае насельніцтва.
Сёння як ніколі важны голас нас усіх, хто выступае ў абарону міру, імкнецца да супрацоўніцтва, падзяляе ідэалы справядлівасці і глабальнай роўнасці. Але мы не чуем, на жаль, гэтых галасоў. Чым скончылася такое маўчанне ў мінулым стагоддзі, мы ведаем. Сёння нас зноў хочуць спіхнуць у тую ж прорву.Але мы павінны зрабіць усё, каб не дапусціць Трэцяй сусветнай вайны. Інакш ядзерны апакаліпсіс немінучы. Для гэтага нам усім трэба з'яднацца.Чалавецтва ў сваёй гісторыі аднойчы ўжо змагло аб'яднацца супраць усеагульнага зла. Гэта прывяло да Перамогі. Тады мы знішчылі фашызм, таму што былі разам: рускія і беларусы, украінцы і казахі, літоўцы і ўзбекі, малдаване і таджыкі. Усе народы вялікай Савецкай краіны. Супраць гітлераўскай арды з намі ваявалі дзясяткі іншых народаў свету. У тым ліку Еўропы і Злучаных Штатаў. І мы гэта не забылі. У нас добрая памяць у адрозненне ад іх.Нашы памяць і праўда надзейным шчытом стаяць на шляху ўстанаўлення ў свеце хаосу і ідэй пераважання. Даюць імунітэт супраць ілжывых ідэй і скрытых маніпуляцый, становяцца маяком у моры выклікаў і пагроз новага часу.Мы не сталі на калені перад ворагамі тады і не маем намеру схіляць галаву перад імі і сёння.Вайна навучыла беларусаў свята берагчы родную зямлю, абараняць яе цаной уласнага жыцця і захоўваць памяць аб подзвігу продкаў. Мы не дапусцім паўтарэння таго, што бачылі і перажылі яны.
На прыкладзе герояў вайны мы сёння выхоўваюць моладзь. Больш таго, менавіта ёй адводзіцца галоўная роля ў захаванні памяці аб подзвігу бацькаў, дзядоў і прадзедаў. Зберагчы якую мы павінны перш за ўсё ў сем'ях. І тады ніякая палітычная кан'юнктура не перакрэсліць і не аслабіць духоўнае адзінства пакаленняў.
Інакш размовы аб дружбе і міры, аб тым, што мы за ўсё добрае, але супраць усяго дрэннага, зробяць іх, а значыць, і нашу будучыню безабароннымі перад тварам пагроз новага часу.Маніпуляцыі бескарысныя, калі людзі жывуць сваім розумам. Знешнія выклікі і спробы націску на нашу краіну прывялі толькі да аднаго - Беларусь стала мацнейшай. Мы зробім усё, каб ні ў кога нават думкі не ўзнікла праверыць гэта на справе.Паважаныя сябры!Мы з глыбокай удзячнасцю схіляем галаву перад мужнасцю і стойкасцю ўсіх тых, хто аддаў жыццё за свабоду будучых пакаленняў, за нашу з вамі свабоду. І адначасова з гэтым гаворым рашучае "не" тым, хто спрабуе перакрэсліць напісаныя крывёю старонкі гісторыі.Дарагія ветэраны!
Вы далі незабыўны ўрок усім наступным пакаленням. Урок мужнасці, патрыятызму, свабодалюбства і сілы духу. Нізкі паклон вам, хто жыве, і тым, хто пайшоў ад нас, за бяспрыкладны подзвіг, доблесць, адвагу і вернае служэнне Айчыне.
Жадаю нашым паважаным ветэранам моцнага здароўя, даўгалецця і дабрабыту, а кожнай беларускай сям'і - шчасця, міру і дабра.Віншую ўсіх вас са святам! З Днём Вялікай Перамогі!