Закладка стабфондаў і нарошчванне вытворчасці. Наколькі Беларусь забяспечана плодаагародніннай прадукцыяй

Уборка агароднінных культур і збор садавіны ў Беларусі ідуць поўным ходам. Восень паступова ўступае ў свае правы, набліжаючы закладку стабфондаў на міжсезонны перыяд. Наколькі добры ўраджай гэтага года, ці атрымаецца забяспечыць поўную патрэбнасць у плодаагародніннай прадукцыі і якія меры прымаюцца дзяржавай для вырашэння праблемы няхваткі цяплічнай агародніны. Аб усім гэтым расказала ў прэс-цэнтры БЕЛТА намеснік начальніка галоўнага ўпраўлення раслінаводства - начальнік ўпраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання Таццяна Карбановіч, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Ураджай

Паводле слоў Таццяны Карбановіч, штогод вырошчваемыя ў сельскагаспадарчых арганізацыях і сялянскіх фермерскіх гаспадарках аб'ёмы бульбы і асноўных відаў агародніны даюць магчымасць у поўнай меры забяспечыць патрэбнасці ўнутранага рынку рэспублікі, у тым ліку гандлёвых арганізацый. А нарошчванне аб'ёмаў вытворчасці пладова-ягаднай прадукцыі ажыццяўляецца за кошт штогадовай закладкі прамысловых садоў.

"Усе вобласці краіны актыўна ўдзельнічаюць у фарміраванні ўраджаю агародніны, бульбы і пладовай прадукцыі для насычэння ўнутранага рынку, закладкі стабфондаў і заключэння дагавораў з суб'ектамі гандлю. Таксама прадаўжаецца закладка садоў у рамках праграмы "Аграрны бізнес" на плошчы 500 га у тэрмін да 1 снежня", - адзначыла начальнік упраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Мінсельгасхарча.

Гаворачы аб статыстыцы, яна дадала, што на сёння ў краіне ўбрана больш як 50 працэнтаў плошчаў бульбы, пры гэтым ураджайнасць яе вышэйшая за мінулагоднюю на 34 ц/га. Таксама ўбрана каля 46 працэнтаў плошчаў агароднінных культур. Сабрана 52 тыс. т агародніны адкрытага грунту з ураджайнасцю на 7 ц/га вышэйшай у параўнанні з мінулым годам.

"Вядзецца ўборка пладовай прадукцыі. На сёння сабрана 21,8 тыс. т пладово-ягаднай прадукцыі (плюс 3,2 тыс. т да мінулага года). Усё гэта сведчыць аб тым, што агульныя аб'ёмы вытворчасці прадукцыі дадуць магчымасць нам забяспечыць унутраныя патрэбнасці і мець свабодныя рэсурсы для рэалізацыі на экспарт", - сказала Таццяна Карбановіч.

Усяго плануецца атрымаць больш як 1 млн т бульбы, больш як 600 тыс. т агародніны і 228 тыс. т пладоў і ягад, у тым ліку яблыкаў.

Якія ўмовы створаны для вырошчвання пладоў і агародніны

Як падкрэсліла начальнік ўпраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Мінсельгасхарча, у Беларусі створана буйнатаварная вытворчасць плодаагародніннай прадукцыі, з дапамогай якой атрымліваецца каля 50-60 працэнтаў ад патрэбнага аб'ёму. Сюды ўваходзяць 240 арганізацый па бульбе, 70 - па агародніне і 150 - па пладах і яблыках.

"Штогод удасканальваецца сартавы склад вырошчваемай бульбы, агародніны, пладова-ягадных культур. У дзяржаўным рэестры 179 сартоў бульбы, з іх 44 сарты айчыннай селекцыі рознага мэтавага прызначэння - для гатавання фры, чыпсаў, замарожанай і гарнірнай бульбы. Таксама ёсць больш за 2,9 тыс. сартоў і гібрыдаў агароднінных і бахчавых культур. Значна пашыраны асартымент вырошчваемых агароднінных культур - каля 40 найменняў, а пладова-ягадных - да 30 наменняў. Так, у гэтым годзе на бахчавыя культуры выдзелена каля 30 га ў арганізацыях Брэсцкай, Гомельскай, Гродзенскай, Мінскай і Магілёўскай абласцей. Акрамя таго, плануецца атрымаць каля 380 т ягад", - канстатавала Таццяна Карбановіч.

Яна заявіла, што апошнія гады назіраецца тэндэнцыя павелічэння аб'ёмаў вытворчасці ў сялянскіх і фермерскіх гаспадарках. "Працуем з імі таксама па пытанні закладкі стабілізацыйных фондаў, пашырэнні асартыменту вырошчваемай прадукцыі, таму што яны асвойваюць новыя тэхналогіі і ўкараняюць іх у вытворчасць", - растлумачыла начальнік упраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Мінсельгасхарча.

Стабфонды

Таццяна Карбановіч запэўніла, што аб'ёмы прадукцыі, якія ў бягучым годзе плануецца атрымаць, цалкам дастатковыя для закладкі стабфондаў.

"Удзельная вага стабілізацыйных фондаў, плануемых у аб'ёме вытворчасці прадукцыі ў сельскагаспадарчых арганізацыях, а таксама ў сялянскіх і фермерскіх гаспадарках па бульбе складае 4 працэнты, капусце - 17 працэнтаў, бураках - 7 працэнтаў, моркве - 5 працэнтаў, цыбулі рэпчатай - 43 працэнты і яблыках - 12 працэнтаў. У бягучым годзе была праведзена інвентарызацыя сховішчаў. Так, у нас у краіне ёсць бульбасховішчы ёмістасцю 719,7 тыс. т, агароднінасховішчы на 180,9 тыс. т і пладасховішча на 104,9 тыс. т", - расказала начальнік упраўлення.

Імпартазамяшчэнне яблыкаў

Паводле слоў Таццяны Карбановіч, штогадовая вытворчасць бульбы і агародніннай прадукцыі значна перавышае патрэбнасці ўнутранага рынку. Разам з тым, з-за пагодна-кліматычных умоў адзначаецца сезоннасць паступлення плодаагародніннай прадукцыі, у тым ліку цяплічнай агародніны ў міжсезонны перыяд года. Таксама назіраецца дэфіцыт, асабліва ў вясенні перыяд, яблыкаў лёжказдольных сартоў.

У мэтах імпартазамяшчэння ў бягучым годзе праводзіцца маштабная работа па нарошчванні вытворчасці айчынных яблыкаў лёжказдольных сартоў. Прадаўжаецца рэалізацыя дзяржпраграмы "Аграрны бізнес" на 2021-2025 гады, у ходзе якой штогод ажыццяўляецца закладка не менш як 500 га садоў.

"У гэтым годзе для стымулявання выканання гэтай задачы Мінсельгасхарчам пры падтрымцы ўрада былі знойдзены дадатковыя сродкі на закладку інтэнсіўных садоў з арганізацыяй кропельнага арашэння. У вясенні перыяд 2023 года такія сады былі закладзены, а ў асенні перыяд праводзіцца конкурс на закладку яшчэ 81 га такіх садоў. Гэта дасць магчымасць атрымліваць таварныя яблыкі, якія будуць выкарыстоўвацца для закладкі ў стабфонды, з'яўляючыся канкурэнтаздольнай прадукцыяй для працяглага захоўвання", - адзначыла начальнік упраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Мінсельгасхарча.

Нарошчванне вытворчасці цяплічнай агародніны

Яшчэ адзін напрамак імпартазамяшчэння - развіццё цяплічнага агародніцтва Беларусі на 2023-2027 гады.

"Так, за кошт перамяшчэння тэхналагічных тэрмінаў вырошчвання культур і ўкаранення тэхналогій дасветкі ўжо ў бягучым міжсезонні (лістападзе-лютым) мы будзем забяспечаны агуркамі пад поўную патрэбнасць арганізацый гандлю. Адзначу, што патрэбнасць насельніцтва ў агурках на міжсезонны перыяд складае 8,5 тыс. т. Плануем нават крыху перавысіць гэты паказчык", - заявіла Таццяна Карбановіч.

Таксама яна дадала, што будзе арганізавана закупка мінеральных угнаенняў для вытворчасці цяплічнай агародніны з адной крыніцы праз ААТ "ДарОРС". Акрамя таго, Мінэнера і МАРГ прынялі пастановы, у якіх устанаўліваюцца стымулюючыя тарыфы на электрычную энергію для юрыдычных асоб пры вырошчванні цяплічнай прадукцыі. У выніку тарыф на электраэнергію зніжаны на 28 працэнтаў.

"Плануем нарошчваць у міжсезонны перыяд і вытворчасць таматаў, у бягучым годзе па гэтым напрамку будзем працаваць у цяплічнай гаспадарцы "ДарОРС". Да 2027-2028 года плануецца павялічыць вытворчасць таматаў у міжсезонны перыяд да 70 працэнтаў ад патрэбнасці. Цяпер гэта лічба складае каля 35 працэнтаў", - рэзюмавала начальнік упраўлення бульбаводства, плодаагародніцтва, аграхіміі і аховы раслін Мінсельгасхарча.

БЕЛТА.